Financiële stress bovenop je onzekere gezondheid raakt je in je basis van je bestaan. Op vrijdag 13 januari 2023 werd een informatiebijeenkomst gehouden met als gastspreker Eef van Opdorp, bekend van het intussen na veertien jaar gestopte tv-programma ‘Uitstel van Executie ”. Eef van Opdorp weet als budgetcoach veel over de gevolgen van financiële stress en hoe dit je gezondheid zelfs kan verslechteren. Daarom schreef ze het boek “Gek van Geld”.
Met de wetenschap dat de presentatie van Eef van Opdorp middels streaming ook op YouTube was te volgen hadden toch velen de moed opgebracht de reis naar Schijndel te maken om live in de zaal aanwezig te zijn. In haar openingswoord wenste voorzitter Caroline van Kessel iedereen in de zaal en thuis alsnog een gelukkig en sterk Nieuwjaar. Vervolgens introduceerde zij gastspreker Eef van Opdorp.
“Mijn doel is pas bereikt als ik jullie een hart onder de riem kan steken, want ik denk dat jullie in een zo moeilijke situatie zitten. En je zit lichamelijk met Q-koorts en vervolgens heeft dit natuurlijk allerlei consequenties voor je inkomen. Als het rommelt met je geldzaken, of als het naar beneden keldert, dan raakt het je bestaanszekerheid. Dat doet iets met je gevoel en geeft stress en zorgen. Daarom ben ik hier. Ik kan niet alles oplossen helaas, maar wat ik wel kan doen is mee aangeven hoe het in je hoofd werkt en vervolgens in je lijf”.
Zo begon Eef van Opdorp haar verhaal met een uitleg hoe het geldbrein werkt. We hebben niet één geldbrein, we hebben er wel drie. Teveel om in detail uit te leggen. Het staat allemaal in het boek: “Gek van Geld” dat van Eef is uitgekomen. Daarin ook allemaal spaar en bespaar tips. Dat boek is niet zomaar ontstaan. Er ligt een persoonlijke geschiedenis aan ten grondslag. Alles ging haar in het leven voor de wind. Het ging goed tot en met huisje boompje, beestje en het krijgen van een kind. Iedereen gelukkig, het kon niet beter, tot haar partner besloot dat het gras buiten de deur groener was. Toen ging het fout. Einde relatie met gevolg dat Eef 40.000 euro in de min stond. Dat doet natuurlijk iets met je.
Je schaamt je en het zelfvertrouwen daalt naar nul. Dat geeft stress en werkt verlammend in de zin dat Eef niets meer kon. Dat alles heeft te maken met wat er in het hoofd gebeurt in ons reptielenbrein. Dit oudste stuk brein zorgt er voor dat we gaan overleven. We gaan vechten, vluchten of bevriezen. Doen we niets van dit alles, dan is het leven Rock en Roll en alles wat lekker en veel is.
Eef vervolgt met uitleg over het emotionele brein, dat zorgt voor overleven en hoe wij in de groep functioneren. Je hebt andere mensen nodig om erbij te horen. Dit gebeurt allemaal onbewust. Maar het is ook een container vol met al onze ervaringen en herinneringen. Nu gaat het over geld. En er gebeurt iets zoals bij Eef met haar enorme schuld, of bij de Q-koorts slachtoffers die iets heftigs hebben meegemaakt in de vorm van inkomensverlies, hoge zorgkosten, een brief van het UWV of er valt een blauwe enveloppe in de bus. Dan gaat er iets gebeuren met je emotie. Je gaat iets doen, bevriezen, vluchten of je gaat vechten om het voor elkaar te krijgen. Het kan ook zijn dat je het gaat opgeven. Je kunt er niet meer tegen. Die gedachten gebeuren vaak onbewust. Het is dan ook zo belangrijk dat naast het hebben van Q-koorts de geldzaken (basis) goed op orde is.
Daarnaast hebben we ook nog een heel klein stukje denkend brein. Het brein wat je nodig hebt om te kunnen terugkijken, plannen en actie ondernemen. Eef komt met een voorbeeld van de blauwe enveloppe op de deurmat. Die brief staat voor een hoop gedoe en dat geeft onrust. Dit alles overkomt je en dat zal ook blijven, omdat jullie met heel wat instanties te maken hebben. Instanties krijgen het nu eenmaal voor elkaar om vaak onduidelijk te zijn, onmogelijke besluiten te nemen en alles langer te laten duren. En dat heeft op jullie invloed en geeft een hoop stress. Zet dan af en toe het denkende deel aan en denk, ik kan dit nu niet veranderen, maar ik ga er ook niet over stressen. Ik laat het even liggen en later ga ik er mee aan de slag met mensen die mij kunnen helpen om het op te lossen.
Eef: “Laat vandaag een mini begin zijn om in actie te komen als er problemen zijn. Q-uestion heeft dit opgepakt en daarom ben ik ook hier. Jullie hebben niet alleen te maken met je ziekte en energieverlies. Jullie hebben ook inkomensverlies. Er wordt geknaagd aan jullie bestaan en aan jullie emoties. Dat vreet energie en daarom hoop ik dat we gaan kijken wie er allemaal vast loopt. Juist jullie groep heeft ondersteuning nodig om de geldzaken op orde te krijgen. Of het nu bij het UWV is, de gemeente of WMO. Dat kun je ook bijna niet alleen. Voor een gezond iemand is het al haast niet mogelijk om alles te regelen laat staan als je ziek bent. Eigenlijk is de regel, hoe zieker je bent hoe ingewikkelder het wordt. Zit je laag in je energie, hoe meer er van je verwacht wordt aan formulieren invullen, bewijslast en alles er omheen. Daar heb je structureel een aantal slimme mensen voor nodig die dit voor elkaar krijgen. In je eentje lukt dat niet.
Waar we geen invloed op hebben, maar wel willen hebben, is er voor zorgen dat iedereen die hier zit (en thuis kijkt) met financiële vragen, deuren waar je tegenaan knalt, alles waar je met geldzaken mee te maken hebt als gevolg van de Q-koorts, dat we daar wel iets aan gaan doen, dat we dat niet opgeven. Als ik kijk naar Q-Support, en ik heb gekeken naar het doel van deze organisatie, dan is die er ook voor, om die financiële ondersteuning te geven. Het is de aangewezen toko die dat zou moeten doen. Zij moeten ervoor zorgen dat er mensen zijn die de expertise hebben om aan de slag te gaan met de individuele problemen waar jullie tegenaan lopen. Daar moeten jullie niet alleen in staan”.
Eef benoemde verschillende geldtypes als: Struisvogel, held, Sint- Bernard en Waaghals, die allemaal staan voor een bepaalde manier van handelen als het met de geldzaken niet goed gaat. Hoeveel invloed heeft dat op jou? In het boek staan veel herkenbare voorbeelden hoe je dit kan herkennen.
Tenslotte vertelde Eef dat het van enorm belang is dat iedereen goed op een rij heeft wat er aan geld in komt en wat er uit gaat. “Goed inzicht geeft goed overzicht”.
Om iedereen een beetje op weg te helpen gaf ze enkele waardevolle tips uit de praktijk hoe je op een eenvoudige manier besparingen kunt realiseren. Daar moet je wel iets voor doen. Als het je dat niet lukt, laat het een ander doen.
Het verhaal van Eef roept veel opmerkingen en vragen op vanuit de zaal, maar ook online laten de kijkers van de streaming zich niet onbetuigd. Het onderwerp: Geld blijkt een schot in de roos, omdat veel mensen zich herkennen in de voorbeelden die Eef vanuit de praktijk voor het voetlicht brengt. Herkenning van inleveren gezondheid door een falende overheid, gemis aan ondersteuning Q-support en de gevechten met het UWV. Dit alles brengt veel pijn met zich mee.
Zowel Caroline van Kessel als Eef van Opdorp kwamen tot de conclusie dat vrijwel alle vragen betrekking hebben op individuele problemen die diep ingaan in de persoonlijke levenssfeer van de mensen met Q-koorts. Dit vraagt in vele gevallen maatwerk in het zoeken naar oplossingen. Q-uestion wil hierbij de helpende hand reiken en roept iedereen op om ook na deze bijeenkomst vragen in te sturen en problemen te delen. Er zal zeer vertrouwelijk mee worden omgegaan. Eef van Opdorp: “Q-Support en andere instanties zullen moeten begrijpen dat je er zelf de energie niet voor hebt. Jullie moeten gehoord worden. En daar zal ik bij helpen”.
Bert Brunninkhuis en het hoger beroep
Bert: “Wat ik vandaag hier hoor vind ik fantastisch. Ik heb de afgelopen jaren veel gehoord maar dit komt er allemaal bovenop. De overheid heeft destijds het besluit genomen om de geitenhouders te beschermen en de mensen in de omgeving in de steek te laten. We zijn zo ziek geworden, omdat de overheid te laat en verkeerd heeft gehandeld. De gezondheid van de mensen was ondergeschikt aan de economische belangen.
Zelf zit ik hier al veertien jaar in, wat de reden is dat ik zo strak op die rechtszaak zit. Die begonnen is eind 2015, toen 297 Q-koorts slachtoffers de Staat hebben gedagvaard. De Rechtbank Den Haag heeft beide partijen op 17 oktober 2016 opgeroepen om te verschijnen. Vanaf het begin is ook Michel van den Berg daarbij betrokken. We hebben ooit gedacht dat we zouden moeten schikken. Rechtszaken duren nu eenmaal enorm lang. Ook de Ombudsman in de persoon van Alex Brenninkmeijer, helaas overleden, was die mening toegedaan en adviseerde de overheid zich niet te storten in een rechtszaak. Toenmalig minister Edith Schippers wilde echter niet schikken, waarop de beide advocaten die de zaak al hadden voorbereid de rechtszaak hebben opgestart.
Die rechtszaak hebben wij verloren. Daarop is vrijwel direct besloten om in hoger beroep te gaan. Gedurende de tijd zijn andere zaken waar de overheid in faalde door rechters anders beoordeeld. Rechters nemen meer afstand. Neem voorbeelden als: de gaswinning in Groningen, de toeslagaffaire en de verschillende milieuzaken. De overheid is niet zo netjes. Delen van de overheid hebben het ook in ons geval gewoon niet goed gedaan.
In de tussentijd hebben we niet stil gezeten. Er liepen allerlei lijntjes naar de overheid, de Minister, Nationale Ombudsman, Tweede kamer, Openbare Raad voor de Veiligheid. Iedereen, behalve de Ombudsman gaf niet thuis. We hebben de deuren in Den Haag plat gelopen. Eindelijk bij minister Bruins kregen we gehoor en werd besloten tot een tegemoetkoming. Een gebaar van 15.000 euro. Gelukkig hebben heel wat mensen dit bedrag gekregen, maar we hebben wel een beding gemaakt, er kan geen sprake van zijn dat wij daarmee onze rechtszaak, lees hoger beroep, laten schieten. Iedereen behoudt zijn rechten om mee te doen.
Nadat we gedurende drie jaar vele stukken hadden verzameld ter ondersteuning voor dat hoger beroep, kwamen Michel en ik eind 2020 bij onze advocaat Ivo Sindram. Die gaf te kennen de zaak te willen teruggeven. Zijn zakenpartner Roland Verweij had zich met pensioen teruggetrokken en hij zag geen kans deze hoger beroep zaak alleen aan te pakken. Te ingewikkeld. Om de uitleg kort te houden. We zijn op zoek gegaan naar een nieuwe advocaat en kwamen uit bij Beer Advocaten in Amsterdam. Deze was welwillend om het te gaan doen, maar wilde eerst een haalbaarheidsstudie doen en ook weten of het financieel mogelijk was. Vervolgens was er dus nader overleg nodig met de betrokken rechtsbijstand verzekeraars. Moeilijk, moeilijk, moeilijk. Echter, optimistisch als we zijn kan ik nu, zes jaar na de uitslag van de rechtszaak melden, dat de opdracht aan Beer Advocaten op het punt staat van ondertekening overeenkomst.
Het is een lang traject, maar we geven niet op. Wij zijn ziek geworden door fouten van de overheid. Willens en wetens. Ze wisten dat Q-koorts levensgevaarlijk dodelijk was. Er zijn niet voor niets 116 mensen overleden. We gaan door”.
Het verhaal over de rechtszaak en het hoger beroep krijgt zo dus een vervolg. Q-uestion is als patiëntenorganisatie hierbij geen partij. Het is een zaak van de 297 aangeslotenen die zich hebben verenigd middels hun rechtsbijstandverzekering of op persoonlijke titel. Los van deze groep mensen hebben 188 mensen zich als volger aangemeld en hebben de rechtszaak destijds gestuit. Dit wil niets anders zeggen dat zij die een vordering denken te hebben op de staat, welke nog niet is hard gemaakt, deze niet kan verjaren. Zij kunnen niet veel meer doen dan, eens in de vijf jaar opnieuw een briefje te sturen naar het ministerie waarin zij de rechtszaak opnieuw stuiten.
Bert: “Als de rechter in het hoger beroep zegt: “jullie hebben gelijk” dan ontstaat een geheel nieuwe situatie. Dan kan iedereen die Q-koorts heeft gekregen zeggen: kijk eens overheid, u heeft verkeerd gehandeld. Mag ik ook even mijn claim indienen? Dat is het simpele verhaal.
In deze rechtszaak willen wij van de rechter horen dat, de overheid onrechtmatig heeft gehandeld, door wel voor de een te kiezen. Dat waren de geitenboeren en hun economische bedrijfsvoering. Ze kozen niet voor de ander. Met als gevolg de honderdduizend mensen die besmet zijn, vele duizenden mensen die ziek zijn geworden en vijftienhonderd mensen die nog chronisch ziek zijn of QVS hebben. En dan zijn er nog 116 mensen overleden”.
Ook aan Bert werden veel vragen gesteld over de rechtsbijstandsverzekeraars, het stuiten van de rechtszaak, de lijst met volgers, kunnen we nog aansluiten? en veel meer. Op veel vragen kon Bert een antwoord geven. Het restant van de vragen, ook die online zijn gesteld, worden op een later moment beantwoord en/of gepubliceerd.
Gerard van Schie
